བོན་གྱི་དྲིས་ལན་དྲ་མཛོད།

རྩོམ་བྲིས་པ། རྩོམ་སྒྲིག་པ། དྲི་བ་གཏོང་མཁན། གུང་སངས། དྲི་བ། གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་གྲུབ་མཐའ་དེ་ཕྱི་ནང་གང་དུ་གཏོགས་སམ། ལན། ཕྱི་ནང་གི་གྲུབ་མཐའ་ཁྱད་པར་ཕྱེ་སྐབས་སུ་རྒྱུད་ཡེ་ཁྲི་ལ་བཟླའི་བམ་པོ་ལས། སྐྱབས་གནས་སྟོན་པ་ལྟ་སྤྱོད་འབྲས་བུ་ཡིས། །ཕྱི་རོལ་ནང་པའི་ཁྱད་པར་འབྱེད་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། སྟོན་པ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གཤེན་རབ་མི་བོ་མཆོག་གཙོས་བསྐལ་སྟོང་གི་སངས་རྒྱས་སྟོང་རྩ་གཉིས། ལྟ་བ་ནི་བོན་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པ། སྤྱོད་པ་ནི་གཞི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ཀུན་ནས་སློང་པ། འབྲས་བུ་ནི་མཐར་ཐུག་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕ ...
རྩོམ་བྲིས་པ། རྩོམ་སྒྲིག་པ། དྲི་བ་གཏོང་མཁན། གུང་སངས། དྲི་བ། གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་གྲུབ་མཐའ་གང་འདྲ་ཡིན་ནམ། ལན། གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་གྲུབ་མཐའ་ནི། སྟོན་པ་གཤེན་རབ་མི་བོའི་ཞལ་ནས། ལྟ་བ་ནི་ཡས་ཕུབ་ཅིག སྤྱོད་པ་ནི་མས་འཛེགས་ཤིག གཞི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་ལོངས་ཤིག ཐབས་ཕ་རོལ་ཕྱིན་བཅུ་ལ་སྤྱོད་ཅིག དོན་དེ་བཞི་དང་ལྡན་པའི་གང་ཟག་རྣམས་ནི་གཤེན་རབ་ལགས་ཏེ། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་གཏན་དུ་ཐར་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་འཁོར་རྣམས་ལ་གསུངས་པ་ལྟར། ལྟ་བ་མཐར་ཐུག་བླ་མེད་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ལ་བློ་གཏད། སྒོམ་པ་ཐབས་ཆེ་སྒོ་ཡངས་གསང་སྔགས་རིན་པོ་ཆེས་ཁོག་དབུབ། སྤྱོ ...
རྩོམ་བྲིས་པ། རྩོམ་སྒྲིག་པ། དྲི་བ་གཏོང་མཁན། གུང་སངས། དྲི་བ། གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་སྟོན་པ་སུ་ཡིན་ནམ། ལན། གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་སྟོན་པ་ནི། སངས་རྒྱས་གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་བསྟན་པའི་གཙོ་བོ་སྟོན་པ་རྣམ་འདྲེན་བརྒྱད་པ་རྒྱལ་བ་གཤེན་རབ་མི་བོ་ཀུན་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་དེ་ཉིད་རྟག་གཟིགས་འོལ་མོ་ལུང་རིང་གི་ཡུལ་དབུས། སྐུ་མཁར་བར་པོ་སོ་བརྒྱད་དུ་ཡབ་དམུ་རིགས་རྒྱལ་བོན་ཐོད་དཀར་དང༌། ཡུམ་ཡོ་ཕྱི་རྒྱལ་བཞད་མ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་ཕྱི་ལོའི་སྔོན་གྱི་མི་ལོ་ ༡༦༠༡༧ ལ་སྐུ་འཁྲུངས། ། ...
རྩོམ་བྲིས་པ། རྩོམ་སྒྲིག་པ། དྲི་བ་གཏོང་མཁན། བསྟན་རབ། དྲི་བ། གཡུང་དྲུང་བོན་ཟེར་ན་གང་རེད། ལན། གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་སྒྲ་བཤད་ནི། མདོ་གཟེར་མིག་ལས། གཡུང་ཞེས་བྱ་བ་དོན་ལས་མི་ཡེངས་པ། དྲུང་ཞེས་བྱ་བ་རྟགས་ལས་མི་འགྱུར་བ། །བོན་ཞེས་བྱ་བ་དབྱིངས་ཉིད་བདལ་པའི་ཀློང༌། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན། དེའི་མཚན་ཉིད་ནི། སྤྱད་ཅིང་ཉམས་སུ་བླངས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ལུས་ཅན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལས་སྐྱོབ་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་སུ་གྱུར་པའི་རྣམ་དཀར་གྱི་ཡོན་ཏན་ཞེས་གསུངས། དེ་ལ་དབྱེ་ན་ཐེག་པ་རིམ་དགུ་དང་། སྒོ་བཞི་མཛོད་ལྔ། མདོ་སྔགས་རྫོགས་གསུམ་སོགས་དུ་མ་ཞིག་ཡོད། སྤྱིར་བོ ...
མཛད་པ་པོ། སྟོན་པ་ཐུགས་རྗེ་ཅན། དྲི་བ་གཏོང་མཁན། ཟླ་བ། (མ་རྩོམ་ཡོང་ཁུངས། ཧི་མ་ལ་ཡའི་བོན།) དྲི་བ། སྟོན་པ་གཤེན་རབ་ཀྱིས་མདོ་སྔགས་རྫོགས་གསུམ་ཆ་ཚང་གསུངས་པའི་གཞུང་ཚིག་ཡོད་དམ།  ལན། འདིའི་སྐོར་སྟོན་པ་རང་ཉིད་ཀྱིས་གསུངས་པའི་བཀའ་དུམ་བུ་ཞིག་མདོ་དྲི་མེད་གཟི་བརྗིད་ལས་གཤམ་དུ་དྲངས་ཡོད། " བཀའ་ལ་ཐོག་མཐའ་བར་བ་གསུམ། །དེ་ཡང་སོ་སོར་དབྱེ་བ་ན། །དང་པོ་ཀུན་རྫོབ་བདེན་གཉིས་གསུངས། །བར་པ་བདེན་གཉིས་དོ་མཉམ་གསུངས། །ཐ་མར་དོན་དམ་བདེན་པར་གསུངས། །དེ་ཡང་མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་ཀྱིས། །བསྟན་སྤེལ་ཡན་ཆད་ཀུན་རྫོབ་ཚུལ། །རྗེས་བཞག་ཡན་ཆད་བདེན་གཉིས་ཚུལ། ...
རྩོམ་བྲིས་པ། རྩོམ་སྒྲིག་པ། དྲི་བ་གཏོང་མཁན། ཤེས་རབ།  དྲི་བ། སྟོན་པ་གཤེན་རབ་ད་ལྟའི་ཚེ་ལོ་བརྒྱ་པའི་སྟོན་པར་ཇི་ལྟར་བྱོན་ནམ། ལན། དེའང་བོན་ལུགས་སུ«མདོ་སྡེ་བསྐལ་པ་བཟང་པོ»སོགས་ལས་སངས་རྒྱས་སྟོང་དང་རྩ་གཉིས་རིམ་གྱིས་བྱོན་དགོས་པ་ལས་སྟོན་པ་འདི་ཉིད་རྣམ་འདྲེན་བརྒྱད་པ་ཡིན་ཏེ། «མདོ་འདུས»ལས། “རིམ་བཞིན་འགྲོ་དོན་འབྱུང་བ་སྟེ། །སྣང་བ་རང་བྱུང་ཐུགས་རྗེ་ཅན། །དགེ་བ་འཁོར་བ་ཀུན་འདྲེན་འགྱུར། །ཀུན་ཤེས་ཉོན་མོངས་དུག་བསྲེག་འགྱུར། །ལེགས་པ་ཚད་མེད་ཐུགས་རྗེ་ཅན། །སྙོམས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་གཟིགས་ཅན། །བྱམས་པ་ཀུན་ཤེས་ཐང་པོར་འགྱུར། །དག་པ་གཏོ ...
རྩོམ་བྲིས་པ། རྩོམ་སྒྲིག་པ། དྲི་བ་གཏོང་མཁན། འོད་སྒོང་དཀར་པོ། དྲི་བ། རྒྱུ་བསོད་ནམས་དང་། འབྲས་བུ་ཡེ་ཤེས་ཞེས་པར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་གོ་དོན་གང་ཡིན་ནམ། ལན། སྤྱིར་བཏང་ཚོགས་རྣམ་པ་གཉིས་དེ་མདོ་སྔགས་གཉིས་ཀྱི་སྐབས་བབ་གཞུང་ཆེན་ཁག་དང་བསྟུན་ཏེ་འཆད་ཚུལ་ཡོད་མོད། སྤྱིར་འགྲོས་སུ་ཚོགས་རྣམ་པ་གཉིས་ནི། ཟག་བཅས་ཀྱི་དགེ་བ་སྟེ་ཕྱག་མཆོད་སྐོར་གསུམ་དང་། རྟེན་བཞེངས་མཆོད་འབུལ་སོགས་རྒྱུ་དངོས་པའི་ཐོག་ནས་དགེ་བ་བྱེད་པའི་ལས་དེ་ལ་རྒྱུ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དང་། ཟག་མེད་ཀྱི་དགེ་བ་སྟེ་ལྟ་བ་སྟོང་ཉིད་དང་སྤྱོད་པ་སྙིང་རྗེ་དང་མ་བྲལ་བའི་སྒོ་ནས་མཚན ...
རྩོམ་བྲིས་པ། མཁས་དབང་སྟོང་སྐོར་ཚེ་རིང་ཐར། དྲི་བ་གཏོང་མཁན། སྤྲུལ་རྒྱལ་ཁམས་པ། (མ་རྩོམ་ཡོངས་ཁུངས། ཧི་མ་ལ་ཡའི་བོན་གྱི་དྲ་བ།) དྲི་བ། ཕྱི་ཡི་ཡུལ་གྲུ་ཁག་ཏུ་ཤ་མན་གྱི་ཆོས་ལུགས་(Shamanism 萨满教) ཞེས་རང་བྱུང་ཁམས་ལ་མཆོད་བསྟོད་དང་། མི་ལ་ན་ཚ་བྱུང་སྐབས་ཁྲུས་དང་བདུག་བསངས་བྱེད་པ་སོགས་གནའ་སྲོལ་ཞིག་འདུག ལ་ལས་བོན་ཆོས་དེའང་ཤ་མན་གྱི་ཆོས་ལུགས་ཡིན་ཚུལ་འཆད་ཀྱིན་འདུག་ལ། མ་ཚད་བོན་པོ་རང་གི་བླ་མ་འགས་ཀྱང་ཕྱི་མི་རྣམས་ལ་བོན་ཆོས་དེ་བོད་ཀྱི་ཤ་མན་གྱི་ཆོས་ལུགས་རེད་ཟེར་གྱིན་འདུག དེས་ན་ཤ་མན་གྱི་ཆོས་ལུགས་ནང་དུ་དམར་མཆོད་ཀྱི་རིགས་གང་མང་ཞ ...
མཛད་པ་པོ། ༸སྐྱབས་རྗེ་སྨན་རིའི་དཔོན་སློབ་ཡང་སྟོན་འཕྲིན་ལས་ཉི་མ་རིན་པོ་ཆེ། དྲི་བ་གཏོང་མཁན། མེ་སྟག (རྩོམ་ཡོང་ཁུངས་གཏོ་ཡི་བཀའ་སྒྲོམ།) དྲི་བ། གནའ་བོའི་བོན་གྱི་བསྟན་པ་དེ་ཉིད་ཡུལ་གྲུ་གང་ཞིག་ལ་དར་ཡོད་དམ། ལན། ཁྱེད་ཀྱི་བཀའ་དྲིའི་ཐད་༸སྐྱབས་རྗེ་སྨན་རིའི་དཔོན་སློབ་ཡང་སྟོན་འཕྲིན་ལས་ཉི་མ་རིན་པོ་ཆེས་མཛད་པའི་གསུང་རྩོམ་དུམ་བུ་ཞིག་གཤམ་དུ་དྲངས་ཡོད། " གནའ་བོའི་བོན་ནི་ཧི་མ་ལ་ཡཱ་ཡི་རི་རྒྱུད་ཀྱི་ཡུལ་གྲུ་ཕལ་ཆེ་བར་དར་ཡོད་ཅིང། དཔེར་ན། རྒྱ་གར་བྱང་ཕྱོགས་ལ་དྭགས་དང། ཁུ་ནུ། འབྲས་ལྗོངས། འབྲུག་ཡུལ། བལ་ཡུལ་གྱི་བྱང་ཕྱོགས་དང་ནུབ་ཕྱ ...
མཛད་པ་པོ། ༸སྐྱབས་རྗེ་སྨན་རིའི་དཔོན་སློབ་ཡང་སྟོན་འཕྲིན་ལས་ཉི་མ་རིན་པོ་ཆེ། དྲི་བ་ཞུ་མཁན། མེ་སྟག (རྩོམ་ཡོང་ཁུངས་གཏོ་ཡི་བཀའ་སྒྲོམ།) དྲི་བ། གནའ་བོའི་བོན་དང་གཡུང་དྲུང་གི་བོན་གཉིས་ཀྱི་དབར་གྱི་ཁྱད་པར་གང་ཡོད། ལན། ཁྱེད་ཀྱི་བཀའ་དྲིའི་ཐད་༸སྐྱབས་རྗེ་སྨན་རིའི་དཔོན་སློབ་ཡང་སྟོན་འཕྲིན་ལས་ཉི་མ་རིན་པོ་ཆེས་མཛད་པའི་གསུང་རྩོམ་དུམ་བུ་ཞིག་གཤམ་དུ་དྲངས་ཡོད། " གནའ་བོའི་བོན་ཞེས་པ་ངོས་འཛིན་བྱེད་སྟངས་མང་པོ་ཞིག་ཏུ་ཡོད་འདུག་ཅིང། འགའ་ཞིག་གིས་དུས་རབས་བདུན་པའི་ཡར་སྔོན་གྱི་བོན་དང། འགའ་ཞིག་གིས་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་གཤེན་རབ་མི་བོ་མཆོག་བོ ...
རྩོམ་བྲིས་པ། རྩོམ་སྒྲིག་པ། དྲི་བ་གཏོང་མཁན། གུང་སངས། དྲི་བ། ད་ལྟའི་རོང་འཚམས་ས་ཁུལ་འགའ་ཞིག་ཏུ་བོན་མིང་སྤྱོད་ཅིང་དམར་མཆོད་བྱེད་པའི་སྲོལ་དེ་གནའ་བོའི་བོན་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་དམ། ལན། དེ་ཚོ་ནི་ཕལ་ཆེར་གནའ་བོའི་བོན་མིང་འཛིན་པ་དེ་དག་གི་ཤུལ་ལྷག་ཡིན་པར་སེམས། གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་སྟོན་པ་རྒྱལ་བ་གཤེན་རབ་མི་བོ་བོད་གངས་ཅན་ལྗོངས་སུ་ཕེབས་སྐབས་བོད་ཀྱི་བོན་པོ་རྣམས་ལ་རྒྱུ་ཡི་བོན་ཏེ་ལྷ་གསོལ་དང་གླུད་གཏོང་སོགས་ཀྱི་ལུང་གནང་། ཕྱིས་སུ་ཁ་བ་ཅན་དུ་འབྲས་བུའི་བོན་དར་བའི་སྨོན་ལམ་བཏབ། སྐབས་དེར་བོད་ཀྱི་བོན་པོ་དམར་མཆོད་བྱེད་མཁན་དེ་དག་ལ་སེམ ...
རྩོམ་བྲིས་པ། རྩོམ་སྒྲིག་པ། དྲི་བ་གཏོང་མཁན། བསྟན་རབ། དྲི་བ། གནའ་བོའི་བོན་ཟེར་ན་གང་ཡིན་ནམ། ལན། དེ་ནི་སྟོན་པ་གཤེན་རབ་མི་བོ་བོད་གངས་ཅན་ལྗོངས་སུ་ཞབས་མ་བཅག་པའི་གོང་གི་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་རྣམས་ལ་གནས་སྐབས་ཀྱི་རྐྱེན་ཟློག་ཆེད་ལྷ་ཀླུ་དང་སྡོང་སྡེབ་ནས་གཏོ་བཅོས་བྱེད་པའི་ཡུལ་ཆོས་ཉི་ཚེ་བ་ཞིག་ལ་ཟེར། དེར་དམིགས་བསལ་གྱི་ལྟ་སྒོམ་གང་ཡང་མེད། བཟླས་སྔགས་སོགས་ལ་གཙོ་བོར་འབད་པས་ན་བོན་ཞེས་སྨྲས་པར་སེམས། འོན་ཀྱང་སྟོན་པ་གཤེན་རབ་མཆོག་གིས། ཁམས་གསུམ་སེམས་ཅན་མཉམ་པའི་ཆ་ལ་མི་བཞག་པར། གཅིག་གསོ་གཅིག་གསོད་བྱ་བའི་བོན་དེ་བདག་གིས་མི་ཤེས་སོ། །དེ་ ...
རྩོམ་བྲིས་པ། རྩོམ་སྒྲིག་པ། ལོ་སྔོན་མར་ཁྱུང་པོ་སྟེང་ཆེན་དགོན་བཀའ་བརྟེན་དཔེ་རྙིང་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་ཁང་གིས་༸སྐྱབས་རྗེ་འོད་ཟེར་སྦྱིན་པ་རིན་པོ་ཆེའི་སློབ་སྟོན་འོག་གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་རྒྱལ་བའི་བཀའ་འགྱུར་གསུང་རབ་སྒོ་མཛོད་རིན་པོ་ཆེ་པོད་གྲངས་ ༢༠༠ ཅན་གྱི་བདག་ཉིད་དེ་ཞང་ཞུང་སྒོ་པའི་ཡིག་གཟུགས་ཁྲ་ཆེན་དང་ཁྲ་ཆུང་སོགས་སུ་དེང་རབས་གློག་དཔར་ཚན་རྩལ་གྱི་ལམ་ནས་བཞེངས་བསྐྲུན་གནང་སྟེ་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཕྱི་ནང་གང་སར་འགྲེམས་སྤེལ་གནང་ཡོད་སྟབས། རྒྱ་ཆེའི་ཞང་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་ལ་ཐུགས་ཁུར་ཅན་ཚོས་ཡིག་གཟུགས་དེ་དག་ཐུན་མིན་ཞང་ཞུང་བོན་ལུགས་ཀྱི་བྲ ...
རྩོམ་བྲིས་པ། ཞང་ཚུལ་མི་སོགས། དྲི་བ་གཏོང་མཁན། Tri Yungdrung དྲི་བ། བོན་རང་ལུགས་ཡིག་ཆ་ཁག་ན་ "སྨར་སྦྲག་སད་སྨར་གྱི་ལུགས་" ཞེས་པ་འདིའི་གོ་དོན་མཁྱེན་མཁན་ཡོད་ན་གསུངས་རོགས། ལན། དུས་རབས་བཅུ་གཉིས་པའི་ནང་དུ་སྐུ་བལྟམས་པའི་བོན་གྱི་མཁས་གྲུབ་ཆེན་མོ་འགྲོ་མགོན་བློ་གྲོས་ཀྱི་གསུང་རྩོམ་གལ་མདོ་དྲི་མེད་གསལ་སྒྲོན་ལས་གསལ་བའི། སྨར་སྦྲག་སད་སྨར་གྱི་ལུགས་ཟེར་བ་འདི་ཡོངས་གྲགས་ལྷོ་གཏེར་དང་བྱང་གཏེར་གྱི་ཐེག་རིམ་གཉིས་ལ་སྦྱར་ཏེ་བཤད་པ་དང་། ཐིག་འགྲེལ་མེ་ལོང་དགུ་སྐོར་ལ། ཡེ་ཕྱི་མོ་རྒྱ་གར་པོའི་ལུགས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཟེར་ཡོད། དེར་སྨར་སྦྲག་ཟེར་ ...
རྩོམ་བྲིས་པ། རྩོམ་སྒྲིག་པ། དྲི་བ་གཏོང་མཁན། ཁ་བའི་བུ། དྲི་བ། ཞང་སྐད་དུ་གཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ་ལ་གང་ཟེར། ལན། མ་རྒྱུད་སངས་རྒྱས་རྒྱུད་གསུམ་གྱི་གཞི་ཡེ་སངས་དང་། ལམ་མངོན་སངས། འབྲས་བུ་རྫོགས་སངས་བཅས་བསྟན་སྐབས། ཐོག་མར་ཞང་སྐད་དུ་གཞི་ཡེ་སངས་ལ་ “ཀུ་ཤུ་ཧ་སངས་གྱིན” ཞེས་དང་། ལམ་མངོན་སངས་ལ་ “སམ་རྒྱུ་ད་སངས་གྱིན” ཞེས་དང་། འབྲས་བུ་རྫོགས་སངས་ལ་ “ཁྲི་ཙེ་སླིག་སངས་གྱིན” ཞེས་གསུངས་ཡོད། དེ་དང་མཚུངས་པར་སྲིད་པའི་མཛོད་ཕུག་དང་ཞུ་ཡི་སྒྲ་སྡེབ། དེ་བཞིན་ཕྱིས་བྱུང་བོད་རིག་པའི་མཁས་པ་འགས་བསྒྲིགས་པའི་ཞང་བོད་ཚིག་མཛོད་རྣམས་སུ་གཞི་དང་ཀུན་གཞི ...
རྩོམ་བྲིས་པ། ནམ་མཁའ། དྲི་བ་གཏོང་མཁན། གསེར་མདོག དྲི་བ། གཤམ་ནས་བོན་ལུགས་ཀྱི་ཡི་གེའི་བྱུང་རིམ་དང་རྒྱུ་མཚན་སོགས་ཀྱི་དྲི་བ་དྲུག་འབུལ་རྒྱུ་ཡིན། ༡) ཡི་གེའི་འདུ་བྱེད་ཁམས་གསུམ་འཁོར། །དོན་ལ་སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད་འཛིན། །ཞེས་པ་དེང་གི་མཇལ་ཡུལ་གྱི་མཛོད་དཔེ་གང་ལས་གསལ། ༢) ཡི་གེ་ལ་དབྱེ་བ་གསུམ་དུ་བཞག་པ་ (བཏགས་པ་མིང་གི་ཡི་གེ སྣང་བ་གཟུགས་ཀྱི་ཡི་གེ ངེས་པ་དོན་གྱི་ཡི་གེ) དེའི་ཁུངས་གང་ལས་གསལ། ༣) ཡི་གེའི་དབྱེ་བ་གསུམ་དེ་རིམ་བཞིན་སྒྲ་གཟུགས་དོན་གསུམ་བཞག་ན་ཨེ་འཐད། དཔེར་ན། དང་པོ། ཀ་བ་ཞེས་པའི་མིང་གི་གྲུབ་གཞིའི་ཀ་དང་བ་ལྟ་བུ། གཉིས་ ...
རྩོམ་བྲིས་པ། གངས་སེང་། དྲི་བ་གཏོང་མཁན། ལྡོང་སྐྱ་ལི།  དྲི་བ། དུས་རབས་བདུན་པའི་གོང་དུ་ཞང་སྐད་ནང་“སངས་རྒྱས་”ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་བྱུང་ཡོད་དམ། ལན། ཁྱེད་ཀྱི་བཀའ་དྲི་དེ་མཁས་དབང་གངས་སེང་ལགས་ཀྱིས་བརྩམས་གནང་བའི་(ཞང་ཞུང་སྐད་དུ་སངས་གྱིན་ཞེས་པའི་གོ་དོན་བཀྲོལ་བ་གཟུར་གནས་བློ་གསར་དགྱེས་པའི་གཏམ་ཐུང་)ཞེས་པ་དེ་གཤམ་དུ་ཕུལ་ཡོད་པས་དེར་གཟིགས་རོགས། དེང་སང་མཁས་བླུན་མང་པོ་ཞིག་ནས་ཞང་ཞུང་སྐད་ལ་སངས་རྒྱས་ཞེས་པའི་ཚིག་མེད་པ་དང་དེ་དུས་རབས་བརྒྱད་པར་གསར་བཟོ་བྱས་པར་བཤད་མཁན་འགའ་ཤས་སྣང་བས། དེ་ནི་བཤད་མཁན་རང་ཉིད་ལ་མཐོང་རྒྱ་དང་ཐོས་རྒྱ་ཆུང་བའ ...
རྩོམ་བྲིས་པ། སྲིད་པའི་མིག དྲི་བ་གཏོང་མཁན། ཉི་མ། དྲི་བ། ཞང་སྐད་དུ་བྲིས་པའི་དཔེ་ཆ་རྙིང་པ་དེ་འདྲ་ད་ལྟ་དངོས་སུ་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་དམ།  ལན། སྤྱིར་གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་གཞུང་ལུགས་ཀླུ་འབུམ་དང་མདོ་མང་། སྲིད་པའི་མཛོད་ཕུག་དང་མ་རྒྱུད་རྣམས་སུ་ཞང་སྐད་དུ་བྲིས་པའི་དཔེ་རྙིང་གང་མང་ཞིག་བཞུགས་ཡོད་ལ། ལྷག་པར་ལོ་ཤས་སྔོན་མངའ་རིས་ཕྱོགས་ནས་ཞང་ཞུང་སྨར་ཡིག་གི་རྡོ་བརྐོས་ཞིག་བརྙེད་སོན་བྱུང་ནས་ཚན་རིག་པས་དེར་དཔྱད་ཞིབ་བྱས་མཐར་ལོ་ངོ་བཞི་སྟོང་ལྷག་གོང་གི་ཡི་གེ་ཡིན་པར་ར་སྤྲོད་བྱས་ཡོད། དེ་དང་མཚུངས་ཉེ་ཆར་བོད་ལྗོངས་མངའ་རིས་ས་ཁུལ་ནས་བྲག་བརྐོས་ ...
རྩོམ་བྲིས་པ། རྩོམ་སྒྲིག་པ། དྲི་བ་གཏོང་མཁན། ཤེས་རབ། དྲི་བ། ཞང་ཞུང་གི་སྐད་ཡིག་གང་ཡིན་ནམ། ད་ལྟ་བེད་སྤྱོད་བཞིན་ཡོད་དམ། ལན། ཞང་ཞུང་སྐད་ལ་སྨར་སྐད་དང་། དར་མ། གུ་གེ། ཕལ་པོ་སོགས་སྐད་རིགས་མི་འདྲ་བ་ལྔ་ཙམ་ཡོད་ལ། ད་ལྟའི་ཆར་ཁུ་ནུ་དང་གར་ཞ། གློ་དོལ། ཁམས་ཁུལ་རྒྱལ་རོང་སོགས་སུ་ཞང་སྐད་བེད་སྤྱོད་མཁན་མང་པོ་ཡོད། ཡི་གེ་ནི་སྨར་ཡིག་ཅེས་འབོད་ལ། གསལ་བྱེད་སུམ་ཅུ་དང་དབྱངས་བཅུ་སོགས་བོད་ཀྱི་ཡི་གེའི་སྒྲ་གདངས་དང་མཚུངས་ཀྱང་སྡེབ་ཚུལ་ཅུང་མི་འདྲ་བའང་ཡོད། དེར་སྨར་ཆེན་དང་སྨར་ཆུང་གཉིས་སུ་ཡོད། ད་ལྟའི་ཆར་དེ་དག་གཙོ་བོ་བོན་གྱི་གཞུང་ལུགས་རྣ ...
རྩོམ་བྲིས་པ། རྩོམ་སྒྲིག་པ། དྲི་བ་གཏོང་མཁན། སྒོང་སྐྱེས། དྲི་བ། ཏུན་ཏོང་ཡིག་རྙིང་ལས། “ཡུལ་བོད་ཀ་གཡག་དྲུག་ཏུ་བྱོན།” ཞེས་པའི་བོད་ཀ་གཡག་དྲུག་ཅེས་པ་སྐབས་དེར་བོད་ཀྱི་ས་ཆ་སྤྱི་ལ་གོ་དགོས་པ་ཡིན་ནམ། ཡང་ན་ས་ཆ་བྱེ་བྲག་སྒོས་ཚན་ཞིག་ལ་གོ་དགོས་པ་ཡིན། གལ་སྲིད་ས་ཆ་བྱེ་བྲག་བ་གཅིག་ངོས་འཛིན་ན་ད་སྐབས་ས་ཆ་དེ་གང་ལ་ངོས་འཛིན་དགོས་པ་ཡིན་ནམ། ལན། འདིའི་སྐོར་ལ་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཆ་ཁག་ནས་འགའ་ཞིག་གླེང་ཡོད་པ་དཔེར་ན། (ཆོས་འབྱུང་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན།) ལས། “བདུན་པ་མ་སངས་རུས་དགུས་དབང་བྱས་ཏེ། །ཡུལ་གྱི་མིང་ལ་བོད་ཁམས་ཉ་དྲུག་ཟེར།” ཞེས་དང་། (ལྡེའུ ...
རྩོམ་བྲིས་པ། རྩོམ་སྒྲིག་པ། དྲི་བ་གཏོང་མཁན། ཤེས་རབ། དྲི་བ། ཞང་ཞུང་གི་རྒྱལ་པོ་མཐའ་མའི་རྒྱལ་ས་གང་ཡིན་ནམ། ལན། ༸ཡོངས་འཛིན་སྨྲ་དབང་མཆོག་གི་གསུང་འབུམ་ལས། “ཡང་ལྡེབ ༡༧༨ ལས། ཤིམས་ཀྱི་གུ་རན་དུ་ཞང་ཞུང་གིས་མཁོན་བགྱིས་ཏེ། ཞེས་དང་ཡང་ལྡེབ ༡༧༩ ལས། ཞང་ཞུང་ངོ་ལོག་ཅིང་། ཞེས་པའི་རྒྱལ་པོ་དེའི་རྗེས་སུ་རིམ་བཞིན་ཞང་ཞུང་གིས་ངོ་ལོག་སྟེ། བོད་ལ་འཁྲུགས་པ་བྱས་ནས་མཐར་ཁྲི་སྲོང་གི་དུས་སུ་ཞང་ཞུང་གི་རྒྱལ་པོ་ལིག་མི་རྐྱའི་ཆུན་མས་བསླུས་ནས་ཞང་རྒྱལ་བཀྲོངས་པའི་གནས་དྭང་ར་ཁྱུང་རྫོང་གི་ཉེ་སར་ཡིན་ལ། སྔོན་མ་ཞང་རྒྱལ་བཏུལ་ས་ཁྱུང་ལུང་དུ་ཡིན་པར་ ...
རྩོམ་བྲིས་པ། རྩོམ་སྒྲིག་པ། དྲི་བ་གཏོང་མཁན། ཤེས་རབ། དྲི་བ། ཞང་ཞུང་གི་གནའ་ཤུལ་གྲགས་ཅན་ག་པར་ཡོད་དམ། ལན། དེའང་སྔོན་ཞང་ཞུང་གི་རྒྱལ་ས་གྲགས་ཆེ་བ་དབུས་ཕྱོགས་སུ་མཁར་བཞི་དང་། ཕྱོགས་ཀྱི་རྫོང་བཞི་བཅས་ཡོད་ལ། མཁར་བཞི་ནི། ཁྱུང་ལུང་དངུལ་མཁར། སྤུ་ཧྲེང་སྟག་ལ་མཁར། སྨེ་ཤང་བྱི་བ་མཁར། མ་པང་སྤོས་མོ་མཁར་དང་བཞིའོ། །ཕྱོགས་ཀྱི་རྫོང་བཞི་ནི། དྭང་ར་ཁྱུང་རྫོང་། སེ་རིབ་འབྲུག་མོ་རྫོང་། རུ་ཐོག་སེང་གེ་རྫོང་། མང་ཡུལ་སྟག་མོ་རྫོང་། གཞན་ཡང་སྦིལ་ཏི་ཧྲང་རྫོང་སོགས་མང་ཞིག་ཡོད་སྐད་དོ། །དེང་གཙོ་བོ་བོད་ལྗོངས་མངའ་རིས་ས་ཁུལ་གྱི་གངས་ཏི་སེའི་ཁོ ...
རྩོམ་བྲིས་པ། ཞང་ཚུལ་མི། དྲི་བ་གཏོང་མཁན། ལོ་ཀའི་ཙཀྵུ། དྲི་བ། བོན་གྱི་བསྟན་རྩིས་དང་ལོ་རྒྱུས་དག་ལས་ཞང་ཞུང་ནི་རང་སྐྱ་ཐུབ་པ་སྟོབས་འབྱོར་རིག་གསུམ་ལྡན་པའི་རང་བཙན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཞིག་ཡིན་ཚུལ་སྨོས་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཞང་རྒྱལ་ལི་མིག་རྐྱ་ཡང་བོད་རྒྱལ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེའུ་བཙན་གྱི་དམག་གི་སྟོབས་ཤུགས་ཀྱིས་མངའ་འོག་ཏུ་བསྡུས་མ་ཐུབ་ནས། གཡོ་ཁྲམ་གྱི་ཐབས་ལམ་ངང་ནས་ཞང་རྒྱལ་བཀྲོངས་ནས་ཞང་ཞུང་བོད་འོག་ཏུ་དབང་བསྒྱུར་བ་ཡོད་པར་བཤད། ཆོས་འབྱུང་ཁག་ལས་ཞང་ཞུང་ནི་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ཕྲན་ཡིན་པ་ལས། ཞང་རྒྱལ་ལི་མིན་རྐྱས་བོད་ལ་ངོ་ལོག་བྱས་སྐབས་བོད་རྒྱལ་སྲོ ...
རྩོམ་བྲིས་པ། རྩོམ་སྒྲིག་པ། དྲི་བ་གཏོང་མཁན། འབྲོག་ཁ་མང་། དྲི་བ། ༡༽ བྱ་རུ་ཅན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཁྲི་ཝེར་གསེར་གྱི་བྱ་རུ་ཅན་ནི་སྟོན་པ་གཤེབ་རབ་མི་བོ་ཆེ་ཡི་སྐུ་ཚེའི་སྨད་ལ་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན་པ་གསུངས་པ་ནི་ཁྲི་ཝེར་ཉིད་སྟོན་པའི་དངོས་སློབ་ཡིན་ལུགས་དང་སྦྱིན་བདག་མཛད་ཚུལ་སོགས་གང་ལ་བརྟག་ནའང་རིག་པས་གྲུབ་བམ་སྙམ། ཡིན་ན་བྱ་རུ་ཅན་གྱི་རྒྱལ་པོ་མུ་མར་ཐོག་རྒོད་རྒྱལ་པོ་ཨཎ་འོད་ཀྱི་བྱ་རུ་ཅན་གྱི་སྐུ་གཤེན་ནི་གཙུག་ཕུད་རྒྱལ་བས་མཛད་ཅེས་གསུངས་ཤིང་། བསྟན་འབྱུང་སྐལ་བཟང་མགྲིན་རྒྱལ་གྱི་ནང་དུ། གཙུག་ཕུད་རྒྱལ་བ་ནི་གནམ་གྱི་ཁྲི་བདུན་རིང་བྱུང་བ་འདོ ...
རྩོམ་བྲིས་པ། ཁྱུང་ཐོག་རྒོད་སོགས། དྲི་བ་གཏོང་མཁན། ཞུ་ཚང་བ། དྲི་བ། རྒྱལ་རིགས་གཤེན་ཞེས་པའི་རྒྱལ་དེ་རིགས་རྒྱུད་མཐོ་དམན་དབྱེ་བའི་རྒྱལ་རིགས་དང་། རྗེ་རིགས། བྲམ་ཟེའི་རིགས་ཞེས་པའི་དང་པོ་ལ་གོ་དགོས་སམ་ཡང་ན་རྒྱུ་མཚན་གཞན་ཡོད། ད་དུང་དམུ་རིགས་གཤེན་ཞེས་པའི་དམུ་དེ་ས་གནས་དང་རིགས་རུས་གང་གི་ཆ་རུ་ངོས་བཟུང་དགོས། ད་དུང་རྒྱལ་རིགས་དང་དམུ་རིགས་གཉིས་ལ་དམིགས་བསལ་གྱི་འབྲེལ་བ་དང་ཁྱད་པར་གང་ཞིག་ཡོད་ན་གསུངས་རོགས། དེ་བཞིན་གཤེན་ཚང་གི་གདུང་ལ་དམུ་རིགས་ཟེར་བའི་དགོས་པ་དང་རྒྱུ་མཚན་སོགས་བསྟན་པའི་བཀའ་ལུང་འདྲ་མཁོ་འདོན་གནང་རྒྱུ་ཨེ་ཡོད་ལགས ...
རྩོམ་བྲིས་པ། རྩོམ་སྒྲིག་པ། དྲི་བ་གཏོང་མཁན། ཁ་བའི་ཡུལ་གྱར་བ། དྲི་བ། ལྷ་ཀླུ་མི་ཡི་གཤེན་གསུམ་དང་མུ་ཁྲི་བཙན་པོའི་བར་གྱི་ལོ་ཚིགས་སྐོར་འགྲེལ་བཤད་གནང་རོགས། ལན། ལྷ་ཀླུ་མི་ཡི་གཤེན་གསུམ་ནས་མུ་ཁྲིའི་བར་དུས་ཚིགས་འཁོད་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཁ་གསལ་ད་བར་མ་མཇལ། འོན་ཀྱང་ཀུན་མཁྱེན་གྱིས་བསྟན་རྩིས་ནོར་ཕྲེང་ནང་དུ། “སྟོན་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ལོ་ཉེར་བརྒྱད་ནས། གསང་སྔགས་རྣམས་རྟག་གཟིགས་སུ་དར་བར་གསུངས་ཀྱང་། དོན་དུ་རྒྱུད་ཉི་ཟེར་ལས། སྡུད་འཁོར་རྣམས་ཀྱིས་ལོ་གསུམ་རེར་བོན་བསྟན་པའི་གཤམ་དུ། དེ་ནས་མི་ལོ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་ནས་ཞེས་པ་ནས། རྒྱས་འབྲིང་བ ...
རྩོམ་བྲིས་པ། ཤར་ཡུལ་ཕུན་ཚོགས་ཚེ་རིང་། དྲི་བ་འདོན་མཁན། འགྱུར་མེད་ཚེ་རིང་། དྲི་བ། ༡༽ ཞང་ཞུང་སྒོ་ཕུག་བར་གསུམ་གྱི་ངོས་འཛིན་བྱེད་སྟངས་ཐད་བཞེད་པ་མི་མཐུན་པ་གང་དང་གང་ཡོད། ༢༽ ལ་དྭགས་ཀྱི་ཡུལ་དེ་ཞང་ཞུང་སྒོ་ཕུག་བར་གསུམ་གང་གི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་སམ། ལན། ༼མཁྱེན་ཡངས་འགྱུར་མེད་ཚེ་རིང་ལགས། སྐུ་ཉིད་ཀྱི་བཀའ་འདྲི་དེར་མཁས་དབང་ཤར་ཡུལ་ཕུན་ཚོགས་ཚེ་རིང་གིས་བརྩམས་པའི་(བོན་གྱི་བསྟན་པའི་བྱུང་གནས་ཞང་ཞུང་ཞེས་པའི་མིང་ཐོག་ཚུལ་དང་། ཞང་ཞུང་སྒོ་ཕུག་བར་གསུམ་གྱི་སྐོར་ལ་རགས་ཙམ་དཔྱད་པ) ཞེས་པ་ལས་འདིར་ཉུང་ངུ་ཞིག་དྲངས་ཡོད་པས་ཐུགས་ཕན་གསོ་བའི་ར ...
རྩོམ་བྲིས་པ། རྩོམ་སྒྲིག་པ། དྲི་བ་གཏོང་མཁན། གུང་སངས། དྲི་བ། འཛམ་གླིང་མཁས་པའི་རྒྱན་དྲུག་ཅེས་པ་བོན་གང་དང་གང་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ནམ། ལན། སྤྱིར་ཡ་ཐོག་ཞང་བོད་ཀྱི་ཕ་ནོར་གཡུང་དྲུང་བོན་ལ་མཁས་པའི་སྐྱེས་བུ་ས་ཆེན་ལེབ་མོ་ཡོངས་སུ་ཁེབས་པ་ཙམ་བྱོན་པའི་ནང་ནས། དམིགས་སུ་བཀར་བ་འཛམ་གླིང་མཁས་པའི་རྒྱན་དྲུག་དེ་དག་སོ་སོ་ལ་ཕུལ་བྱུང་བའི་མཁྱེན་ཡོན་རེ་ཡོད་འདུག་སྟེ། རྟག་གཟིགས་ཀྱི་མཁས་པ་དམུ་ཚ་ཏྲ་ཧེ་དང༌། ཞང་ཞུང་ལ་མཁས་པ་ཁྲི་ཐོག་སྤར་ཙ། སུམ་པ་ལ་མཁས་པ་འགུ་ཧུ་ལི་སྤར་ཡ། རྒྱ་གར་མཁས་པ་ལ་ལྷ་བདག་སྔགས་གྲོལ། རྒྱ་ནག་ལ་མཁས་པ་ལེགས་ཏང་རྨང་པོ། ཁྲོམ་ལ་མ ...
རྩོམ་བྲིས་པ། རྩོམ་སྒྲིག་པ། དྲི་བ་གཏོང་མཁན། ཤེས་རབ། དྲི་བ། མཁན་ཆེན་རྫུ་འཕྲུལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བོན་སྡེ་རྣམས་རྟག་གཟིགས་ནས་ཞང་ཞུང་དུ་ག་དུས་གདན་དྲངས་པ་ཡིན་ནམ། ལན། གྲུབ་རྩལ་ཐོགས་མེད་མཁན་ཆེན་རྫུ་འཕྲུལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྟག་གཟིགས་ནས་འབྱུང་ལྡན་ཤིང་བྱི་ལོའམ། ཕྱི་ལོའི་གོང་གི་1196 ལོར་ཞང་ཞུང་ཡུལ་དུ་གདན་དྲངས་ནས་བསྟན་པ་སྤེལ་བའི་དབུ་ཚུགས། ...
རྩོམ་བྲིས་པ། སྲིད་པའི་མིག དྲི་བ་གཏོང་མཁན། རྩོམ་སྒྲིག་པ། ཞང་ཞུང་གི་ཡུལ་ལ་བྱ་རུ་ཐོབ་པའི་རྒྱལ་པོ་བཅོ་བརྒྱད་ཅེས་པ་རྣམས་གྱི་མཚན་དང་ལོ་རྒྱུས་ཁ་གསལ་ཤོས་ཡོད་པའི་དཔེ་ཆ་གང་ཡོད། ལན། དྲི་བ་འདི་ནི་ལོ་རྒྱུས་དངོས་གཙོ་སྨྲ་བ་རྣམས་ལོ་རྒྱུས་ལ་འཇུག་པའི་ལྡེ་མིག་ལྟ་བུ་ཞིག་རེད། ཁོ་བོས་བསམ་ཚུལ་བྱས་ན་ཞང་ཞུང་རྒྱལ་པོ་ཞེས་པའི་མཚན་དེ་བོན་དཔེ་ག་བར་ས་ནས་ཐོན་བཞིན་འདུག་ཀྱང་བྱ་རུ་ཐོབ་པའི་རྒྱལ་པོ་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་གསལ་ཤོས་ནི་དཀར་རུ་གྲུབ་དབང་གིས་མཛད་པའི་གངས་རིའི་དཀར་ཆག་ཚང་དབྱངས་ཡིད་འཕྲོག་མིན་འགྲོ་དྲན་བཞིན་ཡོད། དེ་ལ་ཡང་དཔྱད་གཟ ...